انواع بادهای دریایی

منوی دسته بندی

برای شناخت بهتر بادهای محلّی ،دو اصطلاح (( دریایی )) و(( کشاورزی )) بر آنها داده شده است. منظور از(( باد دریایی )) آنهایی است که دریانوردان بومی وصیّادان ساحل نشین بر زبان می رانند،مانند:

اصطلاح کشاورزی بر آن بادهایی نهاده شده است که تنها بر زبان کشاورزان می گذرد،مانند: بَرّو*،سهلی،شهرین،کوختی،نَعشی، وبادهای خفیف: 125،105،90،75

1) بَرّو barrow:نسیم ملایمی است که بیشتر در فصل تابستان از سمت خشکی به دریا می وزد و با وزش آن موج های خفیف دریا نیز آرام می گیرد.

2) پنجه panjeh: زمان وزش آن 45 روز بعد از نوروز است وشدّت چندانی ندارد.

3) تریه teriyeh: در زمستان وبیشتر در اوایل دی ماه می وزد.

4) تویبه tuveybeh: در اواخر بهمن ماه،وزیدن می گیرد وبیش از چند روزی دوام ندارد.

5) سَبعه sabeh: یا باد هفت روزه ، زمان وزش آن از بیستم مهر ماه به بعد است وبه مدّت هفت روز می وزد.

6) سُهیلی soheyli: دراواخر برج سنبله ( شهریور ماه ) و حدوداً از بیست وپنجم آن به بعد می وزد و نوید پایان یابی تابستان را می دهد وچون بعد از طلوع ستاره سُهیل**می وزد، به نام (( باد سهیلی)) معروف شده است.شمال این باد،بیشتر در زمستان و تابستان وبه طور کلّی در تمام فصول سال می وزد .در زمستان ،مورد تنفّر ،ودر تابستان ،دوست داشتنی است. همیشه در زمستان وخاصّه بعد از بند آمدن باران ،انتظار آن می رود که وزیدن گیرد و خشکه سرما را با خود بیاورد. گاهی تا مدّت 10 الی 12 روز ( در زمستان )،به طور مداوم می وزد ودر تابستان نیز بعد از فروکش کردن آن ،باد قوس می آید.

7) شهرین sahreyn: حدود 7 الی 10روز مانده به نوروز می وزد و دو ویژگی دارد: چنانچه با باران همراه باشد شهرین آبی نام می گیرد و می گویند برای کشتزار بسیار مفید است واگر بارانی نداشته باشد،چون سبب از بین رفتن و خشکیدن علف های بیابانی می شود آن را شهرین آتشی (( تش باد )) نام نهند.

8) غیوب geyub: این باد در فاصلهٔ دههٔ اوّل فروردین تا نیمه اردیبهشت ماه به طور ناگهانی ودر مدّت زمانی کمی می وزد. اگر در خشکی وزیدن گیرد همراه با گرد و غبار بسیار وگاهی توأم با رگبار خفیف است وچنانچه به دریا بر خورد کند، موج های نسبتاً عظیمی ایجاد کرده وبعد فروکش می کند و گاهی نیز سبب غرق شدن جهازات ( لنج باری و کشتی ) می شود.

9) قوس gows: به آن گوس gows هم می گویند. در زمستان وتابستان هر دو می وزد و چون همیشه با خود (( شرجی )) همراه دارد به باد شرجی معروف است.بر عکس باد شمال، باد قوس در زمستان بسیار دوست داشتنی ودر تابستان نیز مورد تنفّر است .ویژگی های این باد ،درست بر عکس باد شمال است. بدین معنی که در زمستان تولید ابر وباران کرده واز سردی هوا می کاهد و به همان نسبت در تابستان ایجاد شرجی بیش از اندازه و گرمای طاقت فرسا می کند .به نوبهٔ خود سهمگین تر از باد شمال است و اگر شدّت یابد جهازات زیادی را در کام دریا فرو می برد.

10) کوختی kuxeti: بادی است که از جنوب غربی می وزد وبه ( کوخت )*** نشینان نوید (( کوخت)) نشینی برای صید باز شکاری ( چرخ ) می دهد و به همین سبب به باد کوختی معروف شده است. این باد در حوالی برج سنبله ( بیستم شهریور ) وزیدن می گیرد وبنا به گفته سالمندان از (( برّبن سعود )) می آید و چون گرد و غبار زیادی تولید می کند، در اثر آن ، بازهای شکاری را در هوا پراکنده و منحرف می سازد ودر همین زمان است که بازگیران ،( کواخ ) وسایل صید را تدارک دیده و به اصطلاح ،(( کوخَت )) می نشینند.

11) لچیزِب Lecizeb: یا باد گول زننده وفریب دهنده. زمان دقیق وزش این باد به درستی معلوم نیست. اما بیشتر ناخدایان بر این باورند که در فاصلهٔ نیمهٔ دوّم برج میزان ( مهر ماه ) تا اوایل برج عقرب ( آبان ماه ) به مدّت 10 و12 روز ،یک مرتبه ظاهر می شود ودست کمی از (( لیمر )) ندارد.
12) لیمر Leyme یا دولاب ،گرد باد عظیمی است که به طور ناگهانی می وزد و اشیاء قرار گرفته در مسیر خود را در هم می نوردد. دوام چندانی ندارد وچنانچه به دریا بر خورد کند در همان لحظهٔ وزش، آب دریا را زیر ورو می کند ،واگر در خشکی بگیرد درختان را بُن کن می نماید .بیشتر در برج عقرب ( آبان ماه ) می وزد و ناخدایان ،کم و بیش از علایم قبلی آن آگاهند وجانب احتیاط را از دست نمی دهند.

13) نعشی nasi: باد ملایمی است که در اواخر پاییزمی وزد وجهت شمالی شرقی دارد ودر جا به جا کردن ابر ها ،یا در اصطلاح محلّی در (( نو و کهنه کردن )) ابرها، مؤثّر افتاده ونوید باران را می دهد.

عدّه ای بر این باورند که باد نعشی از جانب (( النعش )) **** می وزد و علّت نام گذاری آن نیز برای همین خاطر است .

14) باد 75: در 15 خرداد ماه می وزد و غوره را از حالت اولیه بیرون می آورد.

15) باد 90: سه ماه بعد از نوروز می وزد و آن را باد خارک رنگ می نامند .

16) باد 105: وزش آن در پانزدهم تیر ماه می باشد و غوره را کاملاً تبدیل به انگور می کند.

17) باد 125: در سوم تا پنجم مرداد ماه و خرک درخت خرما را تبدیل به رطب می کند و انجیر را هم پخته می کند.

بَردُالعجوز	اين باد به سرماي پيرزن هم مشهور است كه از اواخر اسفند تا دوم يا سوم فروردين ادامه دارد.
شمال عيد	اولين سري از بادهاي نوروزي است كه از پنجم يا ششم فروردين شروع مي شود و پنج تا شش روز ادامه دارد.
غروب سهيل	اين ستاره در سي ام فروردين غروب ميكند و با غروب اين ستاره ، تغييرات زيادي در وضعيت جوي روي مي دهد.

طلوع ترازو	زمان طلوع اين ستاره كه در واقع همان ميزان است و به عبارتي تساوي شب وروز به دنبال آن اتفاق مي افتد از اول ماه تير مي باشد.
طلوع دمبو	روز سي ام تير را حدود طلوع ستاره دمبو ميدانند

يَمعيل	زمان اين باد حدوداً 15 مرداد است
باد رابع	زمان وزش اين باد نيز در حدود 20 مرداد مي باشد

طلوع سهيل	حدوداً دهم تا پانزدهم شهريور مي باشد
سته	اين باد كه به مدت شش روز مي ايد از بيست شهريور مي وزد.

بادشمال	دوم دي ماه و يك روزه است.
گتيّه (geti- ye)	باد گتيه معمولاً از ده دي مي وزد.
تريّه	باد تريه حدوداًاز 20 تا 26 دي مي وزد.

شمال چار چار	اين باد چهار روز آخر بهمن و چهارروز اول اسفند مي وزد.
توئيبه (to-ei-be)	حدوداً از 26 بهمن تا دوم اسفند اين باد مي آيد

ورود به حساب کاربری